Sint-Hilariuskapel

De Sint-Hilariuskapel was een van de dertien verdwenen kerspel- of wijkkapellen in de Nederlandse stad Maastricht. De kapel lag aan het Sint-Hilariusstraatje in het Jekerkwartier, min of meer op de plek van de huidige Waalse kerk.

Geschiedenis

De Sint-Hilariuskapel werd voor het eerst schriftelijk vermeld in 1245. Ze viel onder het gezag van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel. In de kapel was een altaar van het leerlooiersambacht en er waren diverse broederschappen gevestigd.

Na de verovering van Maastricht door Frederik Hendrik (1632) werd de kapel toegewezen aan de Franstalige protestanten. Als gevolg van het capitulatieverdrag kregen enkele kerken andere gebruikers. Een jaar later was de Waalse gemeente weer vertrokken en kregen de katholieken de kapel terug. Echter niet voor lang, want het gebouw was in slechte staat. De kapel diende hierna enige tijd als opslagplaats voor het garnizoen. In 1680 werd de kapel opnieuw tijdelijk toegewezen aan uitgeweken Franse protestanten. De kapel was nu in dermate slechte staat dat ze in 1686 of iets later deels werd afgebroken ofwel verbouwd. In 1732 werden de restanten gesloopt om plaats te maken voor de nog bestaande Waalse kerk.

In de Schatkamer van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek bevinden zich drie loden reliekendoosjes, die afkomstig zijn uit de drie afgebroken altaren in de Sint-Hilariuskapel. Een van de altaren was gewijd aan Sint-Hilarius, een ander aan Maria en de Drie Koningen, en een derde aan de heiligen Rumoldus en Rochus. De reliekendoosjes zijn zeer eenvoudig van vorm, omdat ze in principe niet bedoeld waren om getoond te worden. Twee ervan bevatten wassen bisschopszegels, het andere bevat botrelieken.[1]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Mieke de Kreek (1994): De kerkschat van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Maastricht (thesis), pp. 153-154. Clavis Kunsthistorische Monografieën deel XIV. Clavis/Architectura & Natura Pers, Utrecht/Amsterdam/Zutphen. ISBN 90-71570-44-4 (PDF gratis te downloaden)
· Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) · Sjabloon bewerken

Overzicht van kerkgebouwen, kapellen, moskeeën, synagoges, tempels en andere gebedshuizen in de gemeente Maastricht per CBS-wijk
* betekent: in onbruik of in gebruik voor niet-religieuze doeleinden; ** betekent: (grotendeels) gesloopt, verdwenen

Centrum:Sint-Agathakapel** · Sint-Amorkapel** · Sint-Andrieskapel* · Sint-Annadalkapel** · Annunciatenkapel** · Antonietenkerk** · Kloosterkapel Zusters van het Arme Kind Jezus* · Augustijnenkerk* · 1e + 2e Beyartkapel** · Bogaardenkapel** · Bonnefantenkerk* · Calvariënbergkapel* · Canisianumkapel* · Kapel Capucijnenhof* · Capucijnenkerk* · Sint-Catharinakapel** · Nieuwen Biesenkerk** · Cellebroederskapel · Dominicanenkerk* · Sint-Evergisluskapel** · Faliezusterskapel** · Sint-Gerarduskerk* · Grauwzusterskapel* · Heilige Geestkapel** · Sint-Hilariuskapel** · Sint-Jacobskapel** · Sint-Janskerk · 1e Jezuïetenkerk* · 2e Jezuïetenkerk** · Sint-Joriskapel** · Kapel Zusters H. Joseph · Kruisherenkerk* · Lutherse kerk* · Koningskapel** · Maria-ten-Oeverenkapel** · Sint-Martinuskerk · Sint-Matthiaskerk · 1e Minderbroederskerk* · 2e Minderbroederskerk* · 3e Minderbroederskerk** · Klooster- + lekenkapel Zusters Miséricorde* · Sint-Nicolaaskapel** · Sint-Nicolaaskerk** · Nieuwenhofkapel* · Kloosterkerk Zusters Onder de Bogen · Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (+ Sterre-der-Zeekapel) · Penitentenkapel** · Kloosterkapel Penitenten-Recollectinnen** · Reparatricenkapel** · Sint-Servaasbasiliek (+ kapellen) · Sint-Servaasgasthuiskapel** · Sterrepleinkerk* · Synagoge · Ursulinenkapel* · Sint-Vincentiuskapel** · Kapel Vincentiusvereniging* · Waalse kerk (+ NGKv Zuiderkruis) · Weeshuiskapel* · Wittevrouwenkapel**
Zuidwest:Sint-Antoniuskapel · Sint-Lambertuskapel · Observantenkloosterkapel** · Sint-Petrus-en-Pauluskerk · Kerk van Sint-Pieter beneden · Kerk van Sint-Pieter boven · Lourdesgrot Sint Pieter · Sint-Rochuskapel · Sint-Theresiakerk · Kapel Kweekschool Tongerseweg*
West:Ziekenhuiskapel Sint Annadal* · Sint-Annakerk · Sint-Christoforuskerk** · Christus' Hemelvaartkerk* · El Fath-moskee · Evangelische Gemeente · Heilig-Hart-van-Jezuskerk · Kapel Kweekschool Immaculata* · Sint-Jozefkerk · Sint-Lambertuskerk* · Onbevlekt Hart van Mariakerk* · Onze-Lieve-Vrouw-van-Goede-Raadkerk* · San Salvatorkerk · Surp Karapetkerk · Tevhid-moskee · Vier Evangelistenkerk
Noordwest:Sint-Hubertuskerk* · Immanuëlkerk · Kapel Onze-Lieve-Vrouw van zeven Smarten
Noordoost:Sint-Corneliuskerk · Kloosterkapel van de Franciscanessen van Mariadal* · Sint-Martinuskerk
Oost:Antonius van Paduakerk (Nazareth)** · Antonius van Paduakerk (Scharn) · Sint-Guliëlmuskerk* · Heilige Familiekerk** · Johannes de Doperkerk · Koepelkerk · Koninkrijkszaal · Lighthouse Christengemeente · Onze-Lieve-Vrouw-van-Lourdeskerk · Kloosterkapel Severen** · Sint-Walburgakerk
Zuidoost:Baptistengemeente · Beth-elkerk · Don Boscokerk* · Sint-Michaëlkerk · Sint-Monulfus en Gondulfuskerk · Kapel Opveld* · Sint-Petrus' Bandenkerk