Jeanne Reyneke van Stuwe

Reyneke van Stuwe (1919)

Algemene informatie

Volledige naam

Jeanne Henriette Reine Kloos - van Stuwe

Geboren

1 september 1874

Geboorteplaats

Soerakarta

Overleden

24 juli 1951

Overlijdensplaats

Den Haag

Land

Nederland

Beroep

Schrijfster

Werk

Genre

Romans

Stroming

Naturalisme

Bekende werken

Zijden en Keerzijden (1905-1920)

Dbnl-profiel

Portaal

Literatuur

Jeanne Henriette Reine Kloos - van Stuwe, vooral bekend als Jeanne Reyneke van Stuwe (Soerakarta, Java, 1 september 1874 - Den Haag, 24 juli 1951) was een Nederlandse schrijfster.

Familie

Haar ouders waren de KNIL-luitenant-kolonel Hendrik Wilhelm Carel Reyneke van Stuwe en Johanna Maria Wilhelmina de Jong. In de familie gaf men meerdere kinderen Reyneke als laatste voornaam. Bij rechterlijk vonnis in 1876 had Jeannes vader het recht verkregen om deze voornaam aan te nemen. Vervolgens liet hij zich Reyneke van Stuwe noemen, alsof hij een dubbele achternaam had.

Haar zuster Jacqueline Pierrette (1871-1955) was ook schrijfster, onder het pseudoniem Eline van Stuwe.

Levensloop

Op 4 januari 1900 huwde zij met de dichter en letterkundige Willem Kloos. In datzelfde jaar richtte zij het Letterkundig maandblad voor dames "Arcadia" op, dat na zes nummers verdween. Zij ging toen publiceren in het Artistiek weekblad voor Nederland "De Hofstad" en Kloos nam haar op in de redactie van het literair tijdschrift De Nieuwe Gids. Daarin verschenen van haar hand talloze besprekingen van romans (vooral van vrouwelijke auteurs) en kinderboeken, onder meer in de rubriek Feiten en Fantasieën. Hoewel zij van 1908 tot 1938 geen deel uitmaakte van de redactie, was zij ook in die jaren als medewerkster aan De Nieuwe Gids verbonden en oefende zij invloed uit "achter de schermen" (ook de titel van een controversieel artikel dat zij schreef in 1929). Na Kloos' dood in 1938 leidde zij samen met de rijke, Duitsgezinde en antisemitische publicist Alfred Haighton de redactie van De Nieuwe Gids. Hierdoor kwam het tijdschrift in nationaalsocialistisch vaarwater terecht, totdat het in 1943 werd opgeheven.

Werk

Jeanne Reyneke van Stuwe publiceerde de derde sonnettenkrans in het Nederlands, in haar dichtbundel Impressies (1898). Zij publiceerde een groot aantal romans, vaak tweedelig en ondergebracht in grote romancycli. In de 16-delige cyclus Zijden en Keerzijden (1905-20) gaf zij een beeld van vele aspecten van het leven in Den Haag. Een tweede cyclus was Roman van vrouwenleven (5 titels, 1921-26). Zij bewonderde de naturalistische romans van Émile Zola en volgde die nauwgezet na, maar het gehalte van haar 'societyromans' was wisselend en kwam zelden uit boven dat van lectuur, al werd zij ook wel gewaardeerd in literaire kringen. In het in 1927 verschenen Liefdesbrieven (700 pagina's) zijn de tussen haar en Willem Kloos gewisselde brieven opgenomen.

Hoewel zij als romancière zeer populair was geweest, was na de Tweede Wereldoorlog de belangstelling voor haar oeuvre van ongeveer 60 romans volledig weggeëbd. Zij publiceerde nog twee boeken over haar echtgenoot en de Tachtigers, maar ook die deelden in het algemene gebrek aan interesse.

Werkenlijst (selectie)

Romans

De Heer van de State, 1898.
Hartstocht, 1899
Tragische levens, 1900
Het kind, 1901
Tragische levens. Oorspronkelijke roman. Deel I; Deel II, 1901
Een leifdes-geschiedenis, 1902
De loop der dingen, 1902
Judith. Drama in drie bedrijven of vier tableau's, 1903
Liefde, 1903
Een verloving, 1903
Zestien, 1904
Zeventien, 1904. Vervolg op Zestien
"Ik", 1904. Vervolg op Ik
Het geld, 1905
Comedie-spel, 1905
Zijden en keerzijden, 1905-1920
- 1. Huize Ter Aar, 1905
- 2. Het leege leven, 1906
- 3. Arl, 1907
- 4. Achter de wereld, 1908
- 5. Vrije kracht. Uit het leven van Odilia Berghem, medisch studente, 1909
- 6. De illusie der doode menschen, 1910
- 7. Naar het levend model. De kinderen van Huize Ter Aar, 1911
- 8.Liefde's schijn 1912
- 9. Gelukkige menschen, 1913
- 10. Sint Hubertus. Roman van het groene gilde, 1914
- 11. De groote voltige. Circus-roman. Eerste deel; Tweede deel, 1915
- 12. Caline. Roman uit het Parijsche leven, 1916
- 13. Durate, 1917
- 14. Het gevleugelde wiel. Een familie-geschiedenis. Eerste deel; Tweede deel, 1918
- 15. "Alarm!". Militaire roman. (Eerste deel); Tweede deel, 1919
- 16. In 's heiligen bureaucratius' rijk : roman uit de Haagsche ambtenaarswereld. Eerste deel; Tweede deel, 1920
Geëngageerd, 1907
De "arme" vrouw. Roman, 1909
Stemmingen, 1910
Eva, 1910
Mater triumphatrix, 1911
bloeiende oleanders, 1912
Geef ons heden ..., 1913
Het vroolijke leven, 1913
De biecht, 1914
Vóór zestig jaar, 1914
Haagsch schimmenspel, 1915
Met den handschoen. Indische schetsen, 1915
Een "mariage de raison" (en andere novellen), 1916
IJdelheid der ijdelheden. Haagsche roman, 1917
Circus-leven, 1917
In 's levens waan, 1918
Arm leven, 1919
Als de oogen open-gaan, 1919
Trouwplannen, 1920
Het schoone raadsel: vrouw. Roman van huwelijksleven. Eerste deel; Tweede deel, 1920
Een klaverblad van vijf (de kinderen van huize Ter Aar), 1920
Madame nicotine, 1921
Vlottende schaduwen, 1921
Van Vrouwenleven, 1921-1926
- De man in 't spel. Eerste deel; Tweede deel, 1921
- De comédie der liefde, 1922
- De Frivola's. Danseuses fantaisistes. Eerste deel, 1924
- De onbluschbare vlam. Eerste deel; Tweede deel, 1925
- Pandora's doos. Eerste deel; Tweede deel, 1926
Flirt, 1922
Een spel van verbeelding, 1923
De gast van één dag, 1924
Het ideaal, 1925
Succes. Roman uit de groot-industrie, 1926
Huwelijksvacantie, 1926
Krach. Roman uit de handelswereld, 1927
Filmster, 1927
Liefdesbrieven gewisseld tusschen Willem Kloos en Jeanne Reyneke van Stuwe van juni 1898 tot 7 september 1899, 1927
Gevoelsbeschaving. Handboek voor huis en gezelschapsleven, 1927
Het eerste jaar eens nieuwen levens. Practisch huishoud-brevier voor alle verloofden, en jonge vrouwen in het eerste huwelijksjaar, 1928
Residentieleven, 1928
Vijftien, 1929
Het huwelijksduel. Een roman van den strijd der sexen, 1929
Don Juan en zijn vrouw. Moderne huwelijksroman, 1930
De hofstad (karakteristiek in vogelvlucht), 1931
De roman der getrouwde vrouwen. Een studie van huwelijksleven, 1931
Emma, de bruid. Een psychologische roman, 1932
De hoogste prijs, 1933
's Menschen vijand, 1934
De seizoenen der ziel. Psycho-analytische roman, 1937

Toneel

Judith. Drama in drie bedrijven of vier tableau's, 1903

Poëzie

Impressies, 1898
Verzen, 1899

Dagboeken

Zestien, 1904
Jeugd, 1927
Een vrouwenbiecht, 1928
Vijftien, 1929

Met Willem Kloos

Liefdesbrieven gewisseld tusschen Willem Kloos en Jeanne Reyneke van Stuwe van Juni 1898 tot 7 September 1899, 1927

Over Willem Kloos

Het menschelijke beeld van Willem Kloos, 1947, met nawoord door Lodewijk van Deyssel
De Waarheid, 1949

Vertalingen

Henry David Thoreau, Walden. Met een voorwoord van Dr. Fred. van Eeden en een inleiding van W.H. Dircks. Uit het Amerikaansch vertaald door Suze de Jongh van Damwoude. Bussum, Grentzebach, 1902. Onder pseudoniem vertaald door Jeanne Reyneke van Stuwe.
Joseph C. Lincoln, Een weldoener. Gouda, Johan Mulder's Uitgeversmaatschappij, jaar onbekend

Literatuur

Bloeiende Oleanders (30 auteurs over Jeanne Reyneke van Stuwe). Amsterdam, Veen, 1912.
Wim Zaal: Jeanne Reyneke van Stuwe, in: Nooit van gehoord. Stiefkinderen van de Nederlandse beschaving, Amsterdam, De Arbeiderspers, 1969.
De oude heer in Den Haag. Correspondentie tussen P.H. Ritter jr. en het echtpaar Kloos, bezorgd door Jan van Herpen met nawoord door Harry G.M. Prick. Utrecht, HES Uitgevers, 1986.
Vilan van de Loo: ‘Hartstocht en ondergang: een pleidooi voor de herwaardering van Jeanne Reyneke van Stuwe’, in Nieuw Letterkundig Magazijn (Maatschappij der Nederlandse Letterkunde), 2020.

Externe links

'Hartstocht en ondergang' in Nieuw Letterkundig Magazijn, 2020.
'Jeanne Reyneke van Stuwe' in het Biografisch Woordenboek van Nederland, 2016
Jeanne Reyneke van Stuwe bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)