Dit is een overzicht van bestuurslagen per land en apart bestuurd gebied in Australië en Oceanië.
Dit overzicht maakt deel uit van een reeks van zes overzichten per werelddeel. De andere overzichten betreffen Afrika, Azië, Europa, Noord- en Midden-Amerika en Zuid-Amerika. Antarctica is ondanks de territoriale claims niet bestuurlijk ingedeeld en heeft geen bestuurslagen.
In dit overzicht zijn opgenomen bestuurslagen van de feitelijk onafhankelijke staten in Australië en Oceanië (in ruime zin, dus inclusief Oost-Timor en delen van Indonesië), dat wil zeggen de internationaal erkende onafhankelijke staten (leden van de Verenigde Naties). Naast deze landen zijn ook een aantal afhankelijke gebieden en andere gebieden die geen integraal onderdeel zijn van een land, opgenomen.
Het overzicht bevat ook verwijzingen naar overzeese gebieden die volledig deel uitmaken van het moederland. Verwijzingen naar een andere entiteit in een van de overzichten worden voorafgegaan door een pijltje (→).
Per gebied wordt in een kleurenoverzicht iedere bestuurslaag vermeld. Onder een bestuurslaag wordt naast de centrale overheid van het gebied verstaan een territoriaal onderdeel van een land waar regels vastgesteld en/of beslissingen worden genomen over bepaalde gebieden en/of hun bewoners. Dat betekent dat de organen van een bestuurslaag hetzij regelgevende hetzij uitvoerende bevoegdheden hebben en vaak beschikken over eigen begrotingen. Bestuurlijke indelingen die louter administratief zijn of van statistische aard zijn daarom niet opgenomen. Evenmin zijn vrijwillige samenwerkingsverbanden van bestuurslagen opgenomen. Indien een bestuurslaag louter gedeconcentreerde bevoegdheden wordt deze wel vermeld en daarbij cursief weergegeven. In de kleur van de bovenliggende bestuurslaag. Indien een deel van een land niet onder controle is van de centrale overheid wordt dat vermeld in een noot bij de landsnaam. Namen van federale eenheden en autonome deelstaten worden bij de bestuurslaag vermeld. Indien een land afhankelijke gebieden heeft (in welke vorm dan ook), worden deze ook bij het land vermeld, voor zover van toepassing met verwijzingen.
Van iedere bestuurslaag worden in de noten bij het overzicht indien beschikbaar het (staats)hoofd, de regeringsleider en de volksvertegenwoordiging en hun equivalenten vermeld. De bronnen van het overzicht worden vermeld direct na de noten in het overzicht.
De aanduidingen van de bestuurslagen en organen worden in het Nederlands en indien en voor zover beschikbaar in de nationale ambtstalen vermeld. Voor de Nederlandse aanduiding wordt in het algemeen een letterlijke vertaling gebruikt. Termen als county, borough en township worden niet in het Nederlands vertaald.
In de kleurenschema's worden de volgende kleuren gebruikt:
bestuurslaag op federaal of centraal niveau
bestuurslaag op deelstaatsniveau, inclusief autonome deelstaten
bestuurslaag op regioniveau
bestuurslaag op lokaal niveau
bestuurslaag op sublokaal niveau
bestuurslaag op niveau van afhankelijk gebied
bestuurslaag met uitsluitend gedeconcentreerde rol hebben de kleur van de laag waar zij toe behoort.
↑Amerikaans-Samoa valt als ongeïncorporeerd territorium(unincorporated territory) onder de soevereiniteit van de Verenigde Staten, maar maakt geen deel uit van de Verenigde Staten zelf. Het territorium heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het territoriumniveau en het districtsniveau.
↑Amerikaans-Samoa heeft op territoriumniveau een gouverneur (governor) als hoofd en regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Wetgevende Macht van Amerikaans-Samoa (Amerika Sāmoa Fono/Legislature of American Samoa) bestaande uit het Huis van Afgevaardigden (House of Representatives) en de Senaat (Senate). Amerikaans-Samoa is ingedeeld in districten en een ongeorganiseerd atol.
↑Een district (district) heeft een benoemde districtsgouverneur (district governor). Als onderverdeling bestaat de county zonder bestuurlijke rol.
↑Swains heeft de status van een ongeorganiseerd atol (unorganized atoll), bestuurslaag op districtsniveau, en heeft een eigen bestuur.
Bronnen:
(en) Revised Constitution of American Samoa (bestuursinrichting, artikel V, sectie 10, over districten en county's)
(en) Definitions of Insular Area Political Organizations, U.S. Department of the Interior, Office of Insular Affairs
Het Territorium Ashmore- en Cartiereilanden (Engels: Territory of Ashmore and Cartier Islands) zijn als extern territorium(external territory) een bezitting van →Australië. De Ashmore- en Cartiereilanden worden geclaimd door →Indonesië.
↑Het Gemenebest Australië is een federale monarchie met staten als deelstaten en territoria als speciale entiteiten. Australië heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het federale niveau, het staatsniveau of het territoriumniveau en het lokale niveau
↑Een staat (state) heeft een benoemde gouverneur (governor), een premier of hoofdminister (premier of chief minister) als regeringsleider en een volksvertegenwoordiging(parliament), met in Queensland een en in de andere staten twee kamers. Een staat is ingedeeld in lokale bestuursgebieden en niet-ingedeelde gebieden.
↑ abEen lokale bestuursgebied (local government area) kan verschillende aanduidingen, veel voorkomend zijn stad (city) en shire (shire). Een lokaal bestuursgebied heeft een gekozen raad (council, vaak city council of shire council) met een burgemeester (mayor) of voorzitter (president). Een deel van het gebied van de staten en het Noordelijk territorium is niet ingedeeld.
↑Per territorium (territory) bestaan verschillende bestuursinrichtingen.
↑Het Noordelijk Territorium heeft een benoemde administrateur (administrator), hoofdminister (chief minister) als regeringsleider en een gekozen wetgevende vergadering (legislative assembly). Het Noordelijk Territorium is ingedeeld in lokale bestuursgebieden en niet-ingedeelde gebieden.
↑Het Jervisbaaiterritorium wordt direct door de federale overheid bestuurd die een administrateur (administrator) benoemt.
↑Een extern territorium (external territory) bestaat in verschillende varianten.
↑ abDeze externe territoria hebben een benoemde administrateur (administrator) en als lokaal bestuursgebied een gekozen raad (shire council).
↑Het Australisch Antarctisch Territorium is de niet-algemeen erkende claim van Australië op een deel van Antarctica.
↑Deze externe territoria hebben geen eigen bestuur. De Ashmore- en Cartiereilanden worden geclaimd door →Indonesië.
Bronnen:
(en) Commonwealth of Australia Constitution Act (staatsinrichting, hoofdstuk 5 over de staten, artikel 122 over territoria)
(en) Report of the World Observatory on Subnational Government Finance and Investment: Australia, OECD/UCLG, 2019
(en) Territories of Australia, Government of Australia (territoria, inclusief overzeese territoria)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Australia, Commonwealth Local Government Forum, 2018
(en) Christmas Island, Legal framework and administration, Government of Australia
(en) Cocos (Keeling) Islands, Legal framework and administration, Government of Australia
↑De Cookeilanden valt als geassocieerde staat(associated state) onder het Koninkrijk Nieuw-Zeeland, maar maakt geen deel uit van de staat Nieuw-Zeeland. De staat heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en buiten Rarotonga het eilandsniveau.
↑De Cookeilanden hebben op centraal niveau een vertegenwoordiger van de koningin (queen's representative), een hoge commissaris(high commissioner) als vertegenwoordiger van Nieuw-Zeeland, een premier (prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Parlement van de Cookeilanden (Parliament of the Cook Islands). De Cookeilanden zijn buiten Raratonga ingedeeld in eilanden.
↑Een eiland (island) heeft een gekozen eilandraad (island council).
De Driekoningeneilanden (Engels: Three Kings Islands) is als niet ingedeeld gebied (area outside territorial authority) een bezitting van →Nieuw-Zeeland.
↑De Republiek Fiji heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het centrale niveau, het provincieniveau en het lokale niveau, aangevuld met een aparte bestuurslaag voor de afhankelijkheid. Daarnaast bestaan onder het centrale en onder het provincieniveau gedeconcentreerde organen.
↑Fiji heeft op centraal niveau een door het volksvertegenwoordiging gekozen president(president) als staatshoofd, een premier (prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Parlement van de Republiek Fiji (Parliament of the Republic of Fiji). De divisies en de districten vallen onder de centrale overheid. Fiji is ingedeeld in divisies en een afhankelijkheid.
↑Een divisie (division) is een gedeconcentreerde onderdeel van de centrale overheid, geleid door een divisie commissaris (division commissioner). Een divisie is ingedeeld in provincies.
↑Een provincie (province; yasana; praant) heeft traditionele leiderschapstructuren voor de Itaukei bevolking. Een provincie is ingedeeld in districten.
↑Een district (district) is een gedeconcentreerde onderdeel van de centrale overheid ter grootte van een provincie of een deel van een provincie, geleid door een districtsbestuurder (district officer) . Een district is ingedeeld in steden, towns en/of plattelandsgebieden.
↑Een stad (city), bestuurslaag op lokaal niveau, heeft een gekozen stadsraad (city council). Niet elke provincie kent steden.
↑Een town, bestuurslaag op lokaal niveau, heeft een gekozen townraad (town council). Niet elke provincie kent towns.
↑Een plattelandsgebied (rural local authority), bestuurslaag op lokaal niveau, heeft een gekozen plattelandsgebiedraad (rural area council). In twee provincies bestaan geen lokale raden.
↑Binnen Fiji heeft Rotuma als afhankelijkheid (dependency) een autonome status. Rotuma heeft een eilandraad (island council).
De aanduiding town wordt niet in het Nederlands vertaald.
Bronnen:
(en) Constitution of the Republic of Fiji (staatsinrichting)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Fiji, Commonwealth Local Government Forum, 2018
↑Frans-Polynesië valt als overzeese collectiviteit(collectivité d'outre-mer) onder de soevereiniteit van Frankrijk, maar maakt geen deel uit van Frankrijk zelf. Frans-Polynesië maakt geen deel uit van de Europese Unie maar is een daarmee geassocieerd gebied overzee. Frans-Polynesië heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het collectiviteitsniveau en het gemeenteniveau. Daarnaast bestaan onder het collectiviteitsniveau gedeconcentreerde organen.
↑Frans-Polynesië heeft op collectiviteitsniveau als volksvertegenwoordiging de gekozen Vergadering van Frans-Polynesië (Assemblée de la Polynésie française), die een president(président) als regeringsleider kiest. De Franse overheid is vertegenwoordigd door een hoge commissaris (haut-commissaire). De bestuurlijke eenheden vallen onder de collectiviteitsoverheid. Frans-Polynesië is ingedeeld in bestuurlijke eenheden.
↑Een bestuurseenheid (subdivision administrative) is een gedeconcentreerde onderdeel van de collectiviteit, met aan het hoofd een chef (chef). Een bestuurlijke eenheid is ingedeeld in gemeenten.
↑Een gemeente (commune) heeft een gekozen gemeenteraad (conseil municipal), die een burgemeester (maire) en wethouders (adjoints) kiest.
Bronnen:
(nl) Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (werking, waarvan artikel 2 over de bevoegdheden van de Unie en de lidstaten en artikel 355 over de relatie van de Europese Unie met de landen en gebieden overzee).
(fr) Constitution de la République française (artikel 72 over collectiviteiten met een bijzondere status)
(fr) Les chefs de subdivisions administratives, Le Haut-Commissariat
↑Guam valt als ongeïncorporeerd territorium(unincorporated territory) onder de soevereiniteit van de Verenigde Staten, maar maakt geen deel uit van de Verenigde Staten zelf. Het territorium heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het territoriumniveau en het dorpsniveau.
↑Guam heeft op territoriumnveau een gouverneur (governor) als hoofd en regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Wetgevende Macht van Guam (Liheslaturan Guåhån/Legislature of Guam). Guam is ingedeeld in dorpen.
↑Een dorp (songsong; village) heeft een gekozen burgemeester (mayor).
Bronnen:
(en) Organic Act of Guam (bestuursinrichting)
(en) Definitions of Insular Area Political Organizations, U.S. Department of the Interior, Office of Insular Affairs
Het Territorium Heard en McDonaldeilanden (Engels: Territory of Heard Island and McDonald Islands) is als extern territorium(external territory) onderdeel van →Australië.
De Republiek Indonesië (Indonesisch: Republik Indonesia) is een onafhankelijke en algemeen erkende republiek die grotendeels in Azië ligt. Zie het overzicht van Azië.
↑De Republiek Kiribati heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en het lokale niveau, aangevuld met een aparte bestuurslaag voor het eiland Banaba.
De Republiek van de Marshalleilanden (Engels: Republic of the Marshall Islands; Marshallese: Aolepān Aorōkin M̧ajeļ) zijn een onafhankelijke en algemeen erkende republiek.
↑De Republiek van de Marshalleilanden heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en het gemeenteniveau. De Marshalleilanden claimen het Amerikaanse territorium →Wake.
↑De Marshalleilanden hebben op centraal niveau een gekozen president (president) als staatshoofd en regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Wetgevende Macht (Nitijeļā/Legislature). De republiek is ingedeeld in gemeenten.
↑Een gemeente (municipality) heeft een gekozen lokaal bestuur (local government).
Bronnen:
(en) Constitution of the Republic of the Marshall Islands (staatsinrichting, hoofdstuk IX over lokaal bestuur)
(en) Marshall Islands System of Government Information, Pacific Islands Legal Information Institute
↑De Federale Staten van Micronesië is een federale republiek met staten als deelstaten. Micronesië heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het federale niveau, het staatsniveau en het gemeenteniveau.
↑Micronesië heeft op federaal niveau een gekozen president(president) als staatshoofd en regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Congres van de Gefedereerde Staten van Micronesië (Congress of the Federated States of Micronesia). Micronesië is ingedeeld in staten.
↑Een staat (state) heeft een gekozen gouverneur (governor) en een gekozen wetgevende macht (legislature). De exacte inrichting kan per staat verschillen. Een staat is ingedeeld in gemeenten.
↑Een gemeente (municipality), soms met de aanduiding stad (city), heeft een gekozen lokaal bestuur (local government) met eventueel een gekozen burgemeester (mayor). De exacte inrichting kan per staat verschillen.
Bronnen:
(en) Constitution of the Federated States of Micronesia (staatsinrichting, artikel VII over staten en lokaal bestuur)
(en) About the Federated States of Micronesia, Visit Micronesia
(en) Constitution of Pohnpei (voorbeeld)
(en) Administrative divisions of the Federated States of Micronesia
↑Nieuw-Caledonië valt als collectiviteit met bijzondere status(collectivité sui generis) onder de soevereiniteit van Frankrijk, maar maakt geen deel uit van Frankrijk zelf. Nieuw-Caledonië maakt geen deel uit van de Europese Unie maar is een daarmee geassocieerd gebied overzee. Frans-Polynesië heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het collectiviteitsniveau en het gemeenteniveau.
↑Nieuw-Caledonië heeft op collectiviteitsniveau als volksvertegenwoordiging het gekozen Congres van Nieuw-Caledonië (Congrès de la Nouvelle-Calédonie), dat een regeringspresident (président du gouvernement) kiest als regeringsleider. De Franse overheid is vertegenwoordigd door een hoge commissaris (haut-commissaire). Nieuw-Caledonië is ingedeeld in provincies.
↑Een provincie (province) heeft een gekozen provincievergadering (assemblée de province), die een provinciepresident (président de province) en vicepresidenten (vice-président) kiest. Een provincie is ingedeeld in gemeenten.
↑Een gemeente (commune) heeft een gekozen gemeenteraad (conseil municipal), die een burgemeester (maire) en wethouders (adjoint) kiest.
Bronnen:
(nl) Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (werking, waarvan artikel 2 over de bevoegdheden van de Unie en de lidstaten en artikel 355 over de relatie van de Europese Unie met de landen en gebieden overzee).
(fr) Constitution de la République française (artikel 76-77 over Nieuw-Caledonië)
(fr) Loi n° 99-209 organique du 19 mars 1999 relative à la Nouvelle-Calédonie (artikel 1 over provincies)
↑Het Koninkrijk Nieuw-Zeeland heeft algemene bestuurslagen op vier niveaus: het koninkrijks- en daarmee samenvallende centrale niveau, het regioniveau, het districts- of stadsniveau en het lokale niveau. Daarnaast heeft Nieuw-Zeeland geassocieerde staten en extern territorium met een eigen bestuur.
↑Het Koninkrijk Nieuw-Zeeland heeft als Commonwealth Realm op koninkrijksniveau een koningin(queen) als gedeeld staatshoofd bij erfopvolging, vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal (governor general). Het bestaat uit de staat Nieuw-Zeeland met de externe territoria enerzijds en de geassocieerde staten →Cookeilanden en →Niue anderzijds.
↑De staat Nieuw-Zeeland heeft daarnaast op centraal niveau een premier(prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Huis van Afgevaardigden van Nieuw-Zeeland (New Zealand House of Representatives). Nieuw-Zeeland is ingedeeld in steden, districten, regio's, een territoriale autoriteit en gebieden zonder territoriale autoriteit.
↑Enkele steden maken geen deel uit van een regio, maar hebben als eenheidsautoriteit (unitary authority) ook de bevoegdheden van een regio. Een stad (city) heeft een gekozen burgemeester (mayor) en een gekozen stadsraad (city council). Van de steden is Auckland ingedeeld in lokaliteiten.
↑Auckland kent als onderverdeling de locatie (locality), bestuurslaag op lokaal niveau, met een gekozen lokaal bestuur (local board).
↑Enkele districten maken geen deel uit van een regio, maar hebben als eenheidsautoriteit (unitary authority) ok de bevoegdheden van een regio. Een district (district) heeft een gekozen burgemeester (mayor) en een gekozen districtsraad (district council). Binnen een district kunnen gemeenschappen worden gevormd.
↑ abIn een deel van een district kan een gemeenschap gevormd worden.Een gemeenschap (community), bestuurslaag op lokaal niveau, heeft een gekozen gemeenschapsbestuur (community board), eventueel aangevuld met benoemde leden.
↑Een regio (region; takiwā) heeft een gekozen voorzitter (chairperson) en een gekozen regioraad (region council). Een regio is ingedeeld in steden en/of districten.
↑In een beperkt aantal regio's bestaan steden die deel uitmaken van een regio. Een stad (city) heeft een gekozen burgemeester (mayor) en een gekozen stadsraad (city council).
↑De meeste districten maken deel uit van een regio. Een district (district) heeft een gekozen burgemeester (mayor) en een gekozen districtsraad (district council). Binnen een district kunnen gemeenschappen worden gevormd.
↑De Chathameilanden vormen een territoriale autoriteit (territorial authority) sui generis, bestuurslaag op lokaal niveau. De eilanden hebben een gekozen burgemeester (mayor) en een gekozen eenheidsraad (unitary council).
↑Het gebied zonder territoriale autoriteit (area outside territorial authority) wordt gevormd door de New Zealand outlying islands.
↑Het extern territorium (external territory) Tokelau is een zelfbesturend onderdeel van Nieuw-Zeeland.
↑Het externe territorium (external territory) Ross Dependency is de niet-algemeen erkende claim van Nieuw-Zeeland op een deel van Antarctica.
↑Een geassocieerde staat (associated state) heeft zelfbestuur.
Bronnen:
(en) Constitution Act 1986 (staatsinrichting)
(en) Local Government Act 2002
(en) Cook Islands Constitution Act (Cookeilanden)
(en) Niue Constitution Act 1974 (Niue)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: New Zealand, Commonwealth Local Government Forum, 2018
(en) Report of the World Observatory on Subnational Government Finance and Investment: New Zealand, OECD/UCLG, 2019
De Nieuw-Zeelandse Sub-Antarctische eilanden (Engels: New Zealand Subantarctic Islands) zijn als niet ingedeeld gebied (area outside territorial authority) een bezitting van →Nieuw-Zeeland.
↑Niue valt als geassocieerde staat(associated state) onder het Koninkrijk Nieuw-Zeeland, maar maakt geen deel uit van de staat Nieuw-Zeeland zelf. De staat heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en het dorpsniveau.
↑Niue heeft op centraal niveau een hoge commissaris(high commissioner) als vertegenwoordiger van Nieuw-Zeeland, een premier (premier) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Niue Vergadering (Niue Assembly/Niue Fono Ekepule). Niue is ingedeeld in dorpen.
↑Een dorp (village) heeft een dorpsraad (village council)
↑Het Gemenebest van de Noordelijke Marianen valt als gemenebest (commonwealth) onder de soevereiniteit van de Verenigde Staten, maar maakt geen deel uit van de Verenigde Staten zelf. Het gemenebest heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het gemenebestniveau en het gemeenteniveau.
↑De Noordelijke Marianen hebben op gemenebestniveau een gouverneur (governor) als hoofd en regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Wetgevende Macht van het Gemenebest van de Noordelijke Marianen (Northern Mariana Islands Commonwealth Legislature) bestaande uit het Huis van Afgevaardigden (House of Representatives) en de Senaat (Senate). Het gemenebest is ingedeeld in gemeenten.
↑Onduidelijk is welk bestuur een gemeente (municipality) heeft.
Bronnen:
(en) CNMI Constitution (bestuursinrichting, article VI over lokaal bestuur)
(en) Definitions of Insular Area Political Organizations, U.S. Department of the Interior, Office of Insular Affairs
De Democratische Republiek Oost-Timor (Tetun: Republika Demokratika Timor Lorosa'e; Portugees: República Democrática de Timor-Leste) is een onafhankelijke en algemeen erkende republiek.
↑De Democratische Republiek Oost-Timor heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het centrale niveau, het gemeenteniveau en het dorpsniveau. Daarnaast bestaan onder het gemeenteniveau gedeconcentreerde organen.
↑Oost-Timor heeft op centraal niveau een gekozen president (prezidente; presidente) als staatshoofd, een premier (primeiru-ministru; primeiro-ministro) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Nationale Parlement (Parlamentu Nasionál/Parlamentu Nasionál). Oost-Timor is ingedeeld in gemeenten en een bijzondere bestuursregio. De aldeia's vallen onder de centrale overheid.
↑Een gemeente (munisípiu; municipio), ook wel aangeduid als district heeft een benoemde administrateur (administrator). De invoering van een gekozen burgemeester en gemeenteraad is wettelijk vastgelegd. De gemeenten zijn ingedeeld in administratieve posten. Deze vallen onder het gemeentebestuur.
↑ abEen administratieve post (postu administrativu; posto administrativo), ook wel aangeduid als subdistrict, heeft aan het hoofd de administrateur (administrator) van de gemeente. Een administratieve post is ingedeeld in dorpen.
↑ abEen dorp (suku; suco) heeft een gekozen dorpschef (xefi suko; chefe de suco) en een dorpsraad (conselho de suco) bestaande uit vertegenwoordigers van de aldeia's. Binnen de dorpen bestaan aldeia's met een gekozen aldeiachef (xefi aldeia; chefe de aldeia).
↑Oe-Cusse Ambeno heeft de status van bijzondere bestuursregio (Rejiaun administrativa espesiál; Região administrativa especial), bestuurslaag op gemeenteniveau, met aan het hoofd een president (prezidente; presidente). De regio is ingedeeld in administratieve posten. Deze vallen onder de regionale overheid.
Bronnen:
(pt) Constituição da República Democrática de Timor-Leste (staatsinrichting, artikel 5, 71 en 72 over deconcentratie, decentralisatie en de bijzondere bestuursregio)
(pt) Divisões Administrativas, Governo de Timor-Leste (gebruikt nog de oude termen districten en subdistricten.
↑De Republiek Palau heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en het lokale niveau
↑Palau heeft op centraal niveau een gekozen president (president) als staatshoofd en regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het Nationaal Congres (National Congress/Olbiil era Kelulau) met het gekozen Huis van Gedelegeerden (House of Delegates) en de gekozen Senaat (Senate). Palau is ingedeeld in staten.
↑Een staat (state), bestuurslaag op lokaal niveau, heeft een gekozen gouverneur (governor) en een gekozen wetgevende macht (legislature).
Bronnen:
(en) Constitution of the Republic of Palau (staatsinrichting, artikel XI over staten)
De Onafhankelijke Staat Papoea-Nieuw-Guinea (Engels: Independent State of Papua New Guinea; Tok Pisin: Independen Stet bilong Papua Niugini) is een onafhankelijke en algemeen erkende monarchie.
↑De Onafhankelijke Staat Papoea-Nieuw-Guinea heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het centrale niveau, het provinciale niveau en het lokale niveau. Binnen Papoea-Nieuw-Guinea heeft Bougainville als autonome regio een autonome status.
↑Papoea-Nieuw-Guinea heeft als Commonwealth Realm op centraal niveau een koningin(queen) als gedeeld staatshoofd bij erfopvolging, vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal (governor general), een premier (prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Nationaal Parlement (National Parliament). Papoea-Nieuw-Guinea is ingedeeld in provincies, het nationaal hoofdstedelijk district en een autonome regio.
↑Port Moresby heeft de status van nationaal hoofdstedelijk district (national capital district; nesenel kapitol distrik), bestuurslaag op provincieniveau. Het district heeft een gekozen gouverneur (governor), tevens lid van het nationale parlement, en een nationaal hoofdstedelijke districtscommissie (national capital district commission) bestaande uit de gouverneur, de parlementsleden uit het district en benoemde leden, die een stadsmanager (city manager) aanwijst.
↑Een provincie (province; provins) heeft een gekozen gouverneur (governor), tevens lid van het nationale parlement, en een gekozen provinciaal bestuur (provincial government). Een provincie is ingedeeld in districten.
↑ abEen district (district; distrik) is een regionaal gedeconcentreerd onderdeel van de provincies en de autonome regio. Een district is ingedeeld in lokale besturen.
↑ abEen lokaal bestuur (local-level government; lokol gavman) bestaat uit gekozen leden, waarvan de voorzitter (president) eveneens direct wordt gekozen.
↑Binnen Papoea-Nieuw-Guinea heeft Bougainville als autonome regio (autonomous region; otonomos region) een autonome status. Bougainville heeft een gekozen president (president) aan het hoofd van een uitvoerende raad (executive council) en een gekozen huis van afgevaardigden (house of representatives).
Bronnen:
(en) Constitution of the Independent State of Papua New Guinea (staatsinrichting, deel I divisie 1 over het Nationaal Hoofdstedelijk District en de provincies, deel VIA over provinciaal en lokaal bestuur, deel XIV over Bougainville)
(en) Autonomous Bougainville Government
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Papua New Guinea, Commonwealth Local Government Forum, 2018
↑De Pitcairn-, Hendersob-, Ducie- en Oenoeilanden valt als overzees territorium(overseas territory) onder de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk, maar maakt geen deel uit van het Verenigd Koninkrijk zelf. Het territorium heeft maar een bestuurslaag.
↑De Pitcairneilanden heeft op territoriumniveau een benoemde gouverneur (governor), de Britse hoge commissaris (high commissioner ) in Nieuw-Zeeland, vertegenwoordigd door de administrateur (administrator), een burgemeester (mayor) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de grotendeels gekozen eilandraad (Island Council).
Bronnen:
(en) Global Britain and the British Overseas Territories: Resetting the relationship, House of Commons Foreign Affairs Committee 21 februari 2019
(en) Pitcairn Constitution Order 2010
Rotuma
Rotuma (Engels: Rotuma Island) is als afhankelijkheid (dependency)onderdeel van →Fiji.
↑De Salomonseilanden heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en hetzij het provincieniveau hetzij het stadsniveau.
↑De Salomonseilanden hebben als Commonwealth Realm op centraal niveau een koningin(queen) als gedeeld staatshoofd bij erfopvolging, vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal (governor general), een premier (prime minister) als regeringsleider en een volksvertegenwoordiging het gekozen Nationaal Parlement van de Salomonseilanden(National Parliament of the Solomon Islands). De Salomonseilanden zijn ingedeeld in provincies en de stad Honiara.
↑Honiara heeft de status van stad (city) en maakt geen deel uit van een provincie. Honiara heeft een gekozen stadsraad (city council) met een burgemeester (mayor) aan het hoofd. Honiara is ingedeeld in afdelingen (wards) zonder bestuurlijke rol.
↑Een provincie (province) heeft een gekozen provinciale vergadering (provincial assembly) met een premier (premier) aan het hoofd. Een provincie is ingedeeld in afdelingen (wards) zonder bestuurlijke rol.
Bronnen:
(en) Constitution of the Solomon Islands (staatsinrichting, artikel 114 over provincies en Honiara Stad)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Solomon Islands, Commonwealth Local Government Forum, 2018
De Onafhankelijke Staat Samoa (Engels: Independent State of Samoa; Samoaans: Malo Sa'oloto Tuto'atasi o Sāmoa) is een onafhankelijke en algemeen erkende republiek.
↑De Onafhankelijke Staat Samoa heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het centrale niveau, het districtsniveau en het dorpsniveau.
↑Samoa heeft op centraal niveau een gekozen staatshoofd(O le Ao o le Malo), een premier (prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Wetgevende Vergadering van Samoa (Legislative Assembly of Samoa/Fono Aoao Faitulafono o Sāmoa). Samoa is ingedeeld in districten.
↑Een district (district; tūmālō) heeft traditionele leiderschapsstructuren. Een district is ingedeeld in dorpen.
↑Een dorp (village) heeft een vergadering (fono) gebaseerd op lokaal gewoonterecht. Een dorp kan onderverdeeld worden in traditionele en non-traditionele dorpen, allen ingebed in de bestuurlijke rollen.
Bronnen:
(en) Constitution of the Independent State of Samoa (staatsinrichting)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Samoa, Commonwealth Local Government Forum, 2018
(en) About Samoa, Government of Samoa (districten en dorpen)
De Solandereilanden (Engels: Solander Islands) zijn als niet ingedeeld gebied (area outside territorial authority) een bezitting van het district Southland van →Nieuw-Zeeland.
↑Tokelau valt als extern territorium(external territory) onder de souvereinieit van Nieuw-Zeeland. Tokelau heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het territoriumniveau en het dorpsniveau.
↑Tokelau heeft op territoriumniveau een door de Nieuw-Zeelandse regering benoemde administrateur (administrator), een regering(Council for ongoing government) met de hoofdmannen van de atollen en als volksvertegenwoordiging de Algemene Vergadering (General Fono), met de vertegenwoordigers van de atollen. Tokelau is ingedeeld in dorpen, ook wel aangeduid als atollen.
↑Een dorp (village) of atol heeft een gekozen hoofdman(faipule) die gezamenlijk de regering vormen van Tokelau, en een dorpsraad van ouderen (Village Council of Elders/Taupulega).
Bronnen:
(en) Realm of New Zealand
(en) Government of Tokelau
(en) Tony Angelo and Talei Pasikale: Tokelau, a History of Government, Council for the Ongoing Government of Tokelau
↑Het Koninkrijk Tonga heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het centrale niveau, het districtsniveau en het lokale niveau. Daarnaast bestaan onder het centrale niveau gedeconcentreerde organen.
↑Tonga heeft op centraal niveau een koning(king) bij erfopvolging als staatshoofd, een premier (prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging de gekozen Wetgevende Vergadering (Fale Alea/Legislative Assembly). Tonga is ingedeeld in bestuursdivisies. Deze vallen onder de centrale overheid.
↑Een bestuursdivisies (ngaahi vahe; administrative division) is een gedeconcentreerde onderdeel van de centrale overheid. Een bestuursdivisie is ingedeeld in districten.
↑Een (ngaahi vahefonua; district) heeft een gekozen districtsbestuurder (district officer). Een district is ingedeeld in towns.
↑Een town, bestuurslaag op lokaal niveau, heeft een gekozen townbestuurder (town officer). Binnen een town kan een dorp (ngaahi kolo; village) een dorpsraad (village council) hebben die de districts- of townbestuurder adviseert.
De aanduiding town wordt niet in het Nederlands vertaald.
Bronnen:
(en) Constitution of the Kingdom of Tonga (staatsinrichting)
(en) District and Town Officers Act[dode link]
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Tonga, Commonwealth Local Government Forum, 2018
↑Tuvalu heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het centrale niveau en het districtsniveau.
↑Tuvalu heeft als Commonwealth Realm op centraal niveau een koningin(queen) als gedeeld staatshoofd bij erfopvolging, vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal (governor general), een premier (prime minister) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het Parlament van Tuvalu (Palamene o Tuvalu/Parliament of Tuvalu). Tuvalu is ingedeeld in districten.
↑Een district (falekaupule; district) heeft een eilandraad (kaupule/island council) die een voorzitter (pule o kaupule/council president) kiest. Daarnaast heeft een district een traditionele vergadering van ouderen (falekaupule/assembly of elders) geleid door een hoge hoofdman (ulu-aliki/high chief).
Bronnen:
(en) Constitution of Tuvalu (staatsinrichting)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Tuvalu, Commonwealth Local Government Forum, 2018
De Republiek Vanuatu (Bislama: Ripablik Blong Vanuatu; Engels: Republic of Vanuatu; Frans: République du Vanuatu) is een onafhankelijke en algemeen erkende republiek.
↑De Republiek Vanuatu heeft algemene bestuurslagen op drie niveaus: het centrale niveau, het provincieniveau en - in een beperkt deel van het land - het gemeenteniveau.
↑Vanuatu heeft een gekozen president (president; président) als staatshoofd, een premier (prime minister; premier ministre) als regeringsleider en als volksvertegenwoordiging het gekozen Parlement van Vanuatu (Parliament of Vanuatu/Parlement du Vanuatu). Vanuatu is ingedeeld in provincies.
↑Een provincie (provens; province; province) heeft een deels gekozen, deels benoemde provincieraad (provincial council; conseil provincial), met aan het hoofd een voorzitter (chairman; président). Van de provincies zijn Sanma, Shefa en Tafea ingedeeld in gemeenten en niet-ingedeeld gebied. De andere provincies zijn niet ingedeeld.
↑Een gemeente (municipality; municipalité) heeft een gekozen gemeenteraad (municipal council; conseil municipal) die een burgemeester (mayor; maire) kiest. Alleen de provincies Sanma, Shefa en Tafea kennen gemeenten in een deel van hun gebied.
Bronnen:
(en) Constitution of the Republic of Vanuatu (staatsinrichting, artikel 82 en 83 over lokaal bestuur)
(en) Commonwealth Local Government Handbook: Vanuatu, Commonwealth Local Government Forum, 2018
↑De Franse overzeese collectiviteit Wallis en Futuna valt als overzeese collectiviteit(collectivité d'outre-mer) onder de soevereiniteit van Frankrijk, maar maakt geen deel uit van Frankrijk zelf. Frans-Polynesië maakt geen deel uit van de Europese Unie maar is een daarmee geassocieerd gebied overzee. Wallis en Futuna heeft algemene bestuurslagen op twee niveaus: het collectiviteitsniveau en het lokale niveau.
↑Wallis en Futuna heeft op collectiviteitsniveau als volksvertegenwoordiging de gekozen Territoriale Vergadering van de eilanden Wallis en Futuna(Assemblée territoriale des îles Wallis et Futuna). Frankrijk is vertegenwoordigd door een senior-administrateur (administrateur supérieur) die tevens regeringsleider is. Wallis en Futuna maakt geen deel uit van de Europese Unie maar is een daarmee geassocieerd gebied overzee. Wallis en Futuna is ingedeeld in koninkrijken.
↑Een koninkrijk (royaume) is een traditionele bestuursstructuur op lokaal niveau en heeft een koning (roi) en een traditionele raad (conseil).
Bronnen:
(nl) Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (werking, waarvan artikel 2 over de bevoegdheden van de Unie en de lidstaten en artikel 355 over de relatie van de Europese Unie met de landen en gebieden overzee).
(fr) Constitution de la République française (staatsinrichting, artikel 72 en 75 over overzeese collectiviteiten)
(en) Constitute met een overzicht van grondwetten wereldwijd
(en) Constitutions, Legislationsonline met toegang tot grondwetten van de lidstaten van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE/OSCE)
(en) Country profiles: regional facts and figures, OECD met een beschrijving van het bestuur in de lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO/OECD).
(en) Subnational Governments Around the World, Country Profiles, OECD met schematisch overzicht van lokaal bestuur in lidstaten van de OESO en andere landen
(en) Local and Regional Government in Europe. Structures and Competences, Council of European Municipalities, 2011 met een overzicht van regionaal en lokaal bestuur in Europa
(en) Commonwealth Local Government Handbook and individual country profiles, Commonwealth Local Government Forum met beschrijvingen van lokaal bestuur in de lidstaten van het Gemenebest
(en) The Hunger Project. Participatory Local Democracy, country profiles, The Hunger Project met beschrijvingen van lokale democratie van veel landen in de wereld
(en) factsanddetails.com, Jeff Hays met informatie over bestuur in landen in Azië
(en) Country Codes Collection, International Organization for Standardization met per land een overzicht van het eerste decentrale niveau
Amerikaans-Samoa 
Australië 
Baker 
Micronesië 
Nieuw-Caledonië 
Norfolk 
Palau 
Rotuma 
Tokelau 
Tonga 
